Veel jongeren weten niet wat ze willen studeren; we konden in de kranten lezen dat zelfs prinses Alexia ‘keuzestress’ had. En ze is zeker niet de enige, gezien het hoge aantal eerstejaars dat afhaakt. Ieder jaar stoppen ongeveer een kwart tot een derde van de eerstejaarsstudenten in het hoger onderwijs met hun studie.
De helft van deze uitvallers zegt achteraf dat ze een ‘verkeerde’ keuze hebben gemaakt, blijkt uit de jaarlijkse Monitor beleidsmaatregelen hoger onderwijs van het Ministerie van OCW. Daarom onderzocht onderwijswetenschapper Nicky de Vries tijdens haar promotieonderzoek hoe studenten beter ondersteund kunnen worden bij het kiezen van een studie die bij hen past, om zo het studiesucces te vergroten.
Ze concludeert dat studenten die een studie kiezen die aansluit bij hun interesses en persoonlijkheid beter presteren, vaker doorgaan na het eerste jaar en tevredener zijn over hun keuze. Als studenten tijdens het kiezen veel opties verkennen en zich echt committeren aan hun keuze, voelen ze zich achteraf ook tevredener. De Vries: “Maar die verkenning en commitment zorgen niet automatisch voor betere studieresultaten of een hogere kans op studievoortzetting.”
Daarnaast benadrukt De Vries het belang van loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) op de middelbare school. “Het helpt leerlingen om hun interesses te ontdekken.” Studiekeuzetesten gebaseerd op interesses kunnen volgens De Vries bijdragen aan meer zelfkennis en helpen bij het verkennen van studiemogelijkheden. “Maar een dergelijke test zal niet kunnen aangeven wat dé juiste studiekeuze is voor iemand, hoewel er überhaupt waarschijnlijk niet één juiste keuze is.”
Er wordt bovendien gewerkt aan een nieuwe generatie studiekeuzetesten die voorspellende technologieën gebruiken. De Vries: “Deze voorspellende keuzetesten zouden aankomend student een meer op maat gemaakt advies kunnen geven dan traditionele studiekeuzetesten. Maar deze testen zijn nog niet beschikbaar en er kleven ook verschillende ethische risico’s aan.”
Het onderzoek van De Vries levert waardevolle inzichten op voor de inzet van interessetests, studiekeuzetools en gerichte LOB. Zo kunnen aankomende studenten beter worden ondersteund bij het maken van een weloverwogen studiekeuze.