Ģ����Ƶ

Onderzoeksprojecten

• Veerkrachtig sociaal domein

  In de afgelopen 5 jaar zijn we intensief bezig geweest met onderzoek naar de decentralisatie en activering in hedendaagse verzorgingsstaten. Dat bracht ons meer en meer tot het inzicht dat de decentralisaties in de Nederlandse sociale zekerheid verdergaan dan louter bestuurlijke ingrepen.

  We kregen zicht op een proces dat wij crafting local welfare noemen. Een proces waarbij actoren vanuit verschillende kennisposities samenwerken om verbindingen te smeden tussen lokale sociale problemen en (nationale) institutionele oplossingen en arrangementen. En waarbij vraagstukken van arbeid en participatie steeds meer verweven raken met vraagstukken van zorg, jeugd en onderwijs. Dit is mogelijk ook wat het kabinet voor ogen heeft als het spreekt over de omslag van een verzorgingsstaat naar participatiesamenleving, maar dat ons inziens een kritische, (bestuurs)wetenschappelijke reflectie vraagt.
   
  We gaan daarom door met nieuw wetenschappelijk onderzoek (de ‘academie’), maar ook met onderzoek waarbij we nauw optrekken met de organisaties en groepen die dagelijks vormgeven aan de lokaliseringspraktijken (het ‘atelier’). Gefinancierd door stichting Instituut GAK zijn we gestart met het Kennis-atelier lokale verzorgingsstaat. Dat is in feite onze eigen crafting community rond het verwerven en verspreiden van kennis over deze grote ontwikkeling.

  Kennisatelier Lokaal15

  2015 was een topjaar voor wie lokaal actief is. Iedereen werkt zich een slag in de rondte. Maar toch….. Juist in de drukte blijven er vragen liggen. Kennisatelier Lokaal15 pakt die vragen op. Vragen die niet één-twee-drie te beantwoorden zijn. Die tijd en bezinning nodig hebben of wellicht geen eenduidige antwoorden opleveren. In Kennisatelier Lokaal15 gaan wetenschappers en ‘het veld’ in co-productie met deze vragen aan de slag.  

  Kennisatelier Lokaal15 is een open kennisgemeenschap voor de kennisproductie over en voor het social domein. Via de webstie en bijeenkomsten ontmoeten de deelnemers uit praktijk en wetenschap elkaar. Iedereen kan een kennisvraag inbrengen of op andermans vraag reageren. Via de website is dit simpel. Druk op de knop “een kennisvraag inbrengen” en het wijst zich vanzelf. Hetzelfde geldt als je actief over een kennisvraag wil meedenken of aan een kennisproject mee wil werken. Meer weten? bezoek de website: 

  Onderzoekers

  
  
  
  Judith van der Veer
  

• Veiligheid en Burgerschap

  ONDERZOEKSPROGRAMMA 2006-2016

  In 2006 vestigden de politie, gemeente Amsterdam en de VU de Frans Denkers leerstoel Veiligheid & Burgerschap. Het bijbehorende onderzoeksprogramma werd in 2016 gesloten en is opgegaan in het nieuwe onderzoeksprogramma Veiligheid & Veerkracht. Binnen Veiligheid & Burgerschap lag onze eerste focus op hoe gemeente, politie en andere professionele partijen het tegengaan van criminaliteit en overlast in Amsterdam organiseerden. Daarnaast ging onze aandacht uit naar hoe haar bewoners veiligheid vervolgens beleefden. Ten slotte stond de relatie tussen organisatie en ervaring centraal. Het programma werd gefaciliteerd door het politiekorps Amsterdam-Amstelland, de gemeente Amsterdam en de Vrije Universiteit. De onderzoeksgroep droeg bij aan het strategisch beleid van politie en gemeente, maar was daaraan niet ondergeschikt. Ter afronding van het programma Veiligheid & burgerschap hebben we de bundel Perspectieven op Veiligheid: van burgerschap tot veerkracht samengesteld.
  

  GEREALISEERDE ONDERZOEKEN (SELECTIE)

  • Wat er op straat en achter de voordeur gebeurt, gaat niet alleen wijkagenten aan. In Amsterdam houden ook sociaalpsychiatrisch verpleegkundigen zich bezig met de aanpak van ‘verwarde personen’. In de meeste gevallen verloopt de samenwerking goed. Maar soms ontstaat de discussie of wijkagenten altijd mee op huisbezoek moeten gaan. Verder blijkt nazorg en monitoring van cases door tijdgebrek niet altijd haalbaar.
  • Ontevredenheid én tevredenheid over het politiecontact, de sociale cohesie in de buurt, en in mindere mate de etnische spanningen in een buurt, zijn de belangrijkste bepalers van het vertrouwen in de politie. Vertrouwen in de politie is de laatste decennia hoog op de agenda van het veiligheidsbeleid gekomen. Wat kan de politie doen om dat vertrouwen te vergroten?
  • Burgerparticipatie komt in vele soorten en maten voor.  Burgers gaan op uiteenlopende manieren aan de slag met het veiliger maken van hun leefsituatie. De politie kan in haken op deze burgerinitiatieven. Dit biedt mogelijkheden om ‘in verbinding met burgers’ te zijn.
  • Buurtwachten blijken in verschillende leefgemeenschappen voor te komen en op uiteenlopende manieren te zijn ingericht. Soms zijn buurtwachten opgericht vanuit acute problemen, maar vaak ook vanuit het idee van preventie. Dit rapport schetst een beeld dit opkomende fenomeen in Nederland.
  • Het uitvoeren van veiligheidstaken is niet alleen een taak van de politie. De afgelopen jaren worden steeds vaker gemeentelijk handhavers ingezet. Toch blijft het voor handhavers aftasten wat hun nieuwe rol precies is. Uit deze studie blijkt dat handhavers een grote rol hebben in contact met burgers, waaronder geruststellen, aanspreken en corrigeren.
  • Wijkagent is een gewaardeerde functie binnen de politie, maar wat zijn de formeel toegekende taken? Welke taken voeren zij uit? Op dit moment is de ervaring dat alles dat met de buurt te maken heeft (en dat is veel) , wordt doorgeschoven naar de wijkagent. Hoe staan wijkagenten in hun werk?
  • De Vliegende Brigades bevorderen ‘integraliteit’ tussen handhaving en hulpverlening. Aan de ene kant moeten brigadisten normstellend optreden en kleine overtredingen in de stad tegengaan. Aan de andere kant moeten ze een schakel vormen tussen de werelden van gemeente, politie en zorg. Hierdoor is de gezamenlijkheid in het lokale veiligheidsveld toegenomen. Toch kan de dagelijkse synergie tussen brigadisten en politieagenten beter.
  • In dit artikel is een grootstedelijk veiligheidsnetwerk ter bestrijding van alcohol- en drugsoverlast onderzocht. In hoeverre kan de gemeente de eis waarmaken dat zij de regie over lokale veiligheid moet voeren?
  • De roep om veiligheid van burgers wordt steeds groter, maar het vermogen van politie en (lokale) overheid om daar in te voorzien staat onder druk. Politie en overheid zoeken de oplossing in samenwerking met andere partijen, waaronder burgers. Welke vormen van burgerparticipatie zijn er en wat betekenen deze voor de rol van de overheid en in het bijzonder van de politie?
  • Veiligheidsbeleving gaat over meer dan criminaliteit en slachtofferschap. Positieve factoren dragen ook bij aan de veiligheidsbeleving. Vertrouwen, sociale cohesie en prettige contacten tussen burgers zijn belangrijk om veiligheidsbeleving te verklaren. Dit is een les voor beleidsmakers die zich vooral richten op het tegengaan van onveiligheidsbeleving.
  • Naast de politie zijn steeds vaker particuliere beveiligers actief. Burgers blijken steeds vaker met hen in contact te komen, maar hebben geen specifieke mening over beveiligers. Het lijkt er op dat zij beveiligingswerk vooral als een ‘servicegerichte’ functie zien. 

  "Uitgangspunt van het programma was: onafhankelijk, maar relevant. Het programma heeft daardoor veel inzichten en instrumenten opgeleverd die ook buiten Amsterdam worden gebruikt."

  - Prof. dr. Hans Boutellier

• Onderzoeksgroep Quality of Governance (QuGo)

  Het bestuurskundig onderzoek van de afdeling Bestuurswetenschap en Politicologie van de Faculteit der Sociale Weten­schappen van de Ģ����Ƶ richt zich op een aantal hoofdthema’s. Eén daarvan is ‘Quality of Governance’ (ofwel Kwaliteit van Besturen).
  
  De centrale vraagstelling van het onderzoek binnen de onderzoeksgroep Quality of Governance luidt:
  
  Wat typeert de kwaliteit van besturen, welke kenmerken van de inrichting en werkwijze van het bestuur zijn daarvoor bepalend en welke consequenties heeft dat voor het streven naar beter besturen?
  
  In de onderzoeksgroep is aandacht voor drie brede thema’s:
  
  1 Reflectie op de inhoud van kwaliteit van besturen
  
  Wanneer spreken we eigenlijk van ‘goed’ bestuur? Reflectie op deze vraag is zowel wetenschappelijk als maatschappelijk relevant. Wetenschappelijk-theoretisch telt de vraag welke waarden en criteria in welke mate relevant zijn om het verloop en de uitkomst van bestuurlijke processen te begrijpen en te verklaren. Maatschappelijk gezien is het relevant te bekijken welke waarden van belang zijn in het doen en laten van bestuurders, managers en uitvoerenden en wat de invloed van die waarden is op de uitkomst van het bestuurlijk proces.
  Daarbinnen zal de integriteit van het besturen, ook vanuit het verleden van de onderzoeks­groep, per definitie een belangrijke rol spelen.
  
  2 De betekenis van instituties voor de kwaliteit van besturen

  Hier gaat het om de relatie tussen de veranderende bestuurlijke organisatie en verhoudingen enerzijds en de kwaliteit en integriteit van bestuur anderzijds. Expliciet besteden we aandacht aan verhoudingen tussen centraal en decentraal bestuur, het functioneren van publiek-private samenwerkingsprojecten, de betrokkenheid van maatschap­pelijke organisaties (civil society, belangengroepen) en de relatie tussen formele en informele instituties.
  
  3 De werking en invloed van op kwaliteit gerichte actoren, instituties en instrumenten

  Er bestaan vele instrumenten, werkwijzen, organisaties en ‘systemen’ om de kwaliteit van besturen te bevorderen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om instrumenten zoals codes en trainingen, om de invulling van leiderschap, en om toezicht –juridisch en anderzijds. Vaak ontbreekt samenhang en zicht op hun werking en effectiviteit. De onderzoeksgroep Quality of Governance beoogt een bijdrage te leveren aan meer zicht op en inzicht in die werking en effectiviteit.
  
  De onderzoeksgroep streeft naar onderzoek van hoge kwaliteit en heeft de ambitie ook international (vergelijkend) onderzoek te doen. Methodische en methodologische verdieping zijn relevant voor het feitelijke onderzoek en de onderzoeksoutput.  Ook het internationale perspectief is immer en in toenemende mate relevant. Niet voor niets zijn we betrokken bij onderzoek gericht op o.a. Pakistan,  China, de Cariben (Curaçao/Antillen en Suriname) en Tanzania.  Tot slot proberen we als onderzoeksgroep ook nadrukkelijk de verbinding te zoeken met de praktijk, onder andere door het uitvoeren van onderzoek voor opdrachtgevers uit met name de (semi-) publieke sector.

• Samenwerkingsverbanden

  Onderzoekers van Bestuurswetenschap & Politicologie participeren onder andere in de volgende samenwerkingsverbanden: 

  •  ondersteunt ministeries, gemeenten, de politie en veiligheidsregio's bij hun aanpak van veiligheidsproblemen zoals spanningen in wijken, de organisatie van handhaving en toezicht, radicalisering, burgerparticipatie, ondermijning en veiligheidsbeleving.
    
  •  bundelt kennis en doet onderzoek op het terrein van werk, zorg en welzijn.
    
  • VU Interdisciplinary Centre for European Studies (VICES) is een platform waar onderzoekers van VU Amsterdam hun onderzoek kunnen delen en samen nieuwe ideeën ontwikkelen met betrekking tot Europa en Europese integratie. 
    
  • Onze afdeling levert een actieve bijdrage aan het onderzoeksinstituut van de Faculteit Sociale Wetenschappen, het Institute for Societal Resilience (ISR). De faculteit wil vanuit het  een bijdrage leveren aan het oplossen van de wetenschappelijke en maatschappelijke vragen die ons allen bezig houden. Dat doen we over de grenzen van wetenschappelijke disciplines heen en in samenwerking met maatschappelijke partners: de overheid, het bedrijfsleven, NGO’s en maatschappelijke organisaties. Dit vanuit de overtuiging dat samenwerken zowel de innovativiteit als de wetenschappelijk en maatschappelijk impact van ons onderzoek vergroot.
  • , the Peace and Conflict Studies Centre aan de Ģ����Ƶ, is een interfacultair wetenschappelijk netwerk voor onderzoek naar de oorzaken van politiek geweld, strategieën om vrede op te bouwen en beheersing van conflicten. Deze vraagstukken vragen om een interdisciplinaire aanpak. Onderzoekers van vijf faculteiten – rechten, sociale wetenschappen, gedrags- en bewegingswetenschappen, religie en theologie, en geesteswetenschappen – werken samen in PACS. PACS is nauw verbonden met de minor Peace and Conflict Studies van onze afdeling.
    
  • Het  is een platform voor kennisuitwisseling omtrent de toenemende aanwezigheid van China in Europa. Het beoogt een meer interdisciplinaire, geïntegreerde en overkoepelende opvatting van China's toenemende betrokkenheid in Europa te bieden. CHERN bestaat uit ongeveer 120 onderzoekers uit verschillende landen en disciplines, met aan het hoofd Nana de Graaff (universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen aan VU Amsterdam). 

• Publicaties

  Raadpleeg de  op het VU Research Portal. Het is ook mogelijk om publicaties per onderzoeksthema te bekijken: 

  • publicaties van 
  • publicaties van