Waarom een juiste dementiediagnose zo complex is
Bij een vermoeden van dementie, volgen meestal verschillende onderzoeken. Vaak geven deze testen een beter beeld van de ziekte, maar bij dementie spreken resultaten elkaar soms tegen. Bovendien hebben sommige patiënten meerdere vormen van hersenschade, met uiteenlopende oorzaken. Een diagnose opstellen die goed aansluit op de persoon is daarom complex en niet altijd mogelijk.
Het combineren van deze verschillende typen onderzoek klinkt als een vanzelfsprekende oplossing, maar in de praktijk is dat lastig. Veel onderzoekers zijn gespecialiseerd in één specifieke vorm van dementie of een enkele onderzoeksmethode. Daardoor is het moeilijk om verschillende invalshoeken en werkwijzen samen te brengen in één coherent onderzoek
Natuurlijk is het belangrijk dat er specialisten zijn. Voor mensen met dementie is het alleen noodzakelijk dat de onderzoeksresultaten samenkomen. De huidige versnippering maakt het moeilijk om de juiste diagnose te stellen en daarmee ook om passende behandelingen te vinden. Terwijl mensen met dementie juist goede en toegankelijke zorg nodig hebben.
Een leven met Alzheimer is al complex genoeg
Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, en een van de meest voorkomende ziekten in Nederland. Het tast de kwaliteit van leven aan, heeft grote impact op vrienden en familie, en is samen met andere vormen van dementie de meest voorkomende basis van overlijden. Omdat een goede diagnose vaak ontbreekt, is de zorg rondom Alzheimer vaak duur en inefficiënt.
Alzheimer is meer dan geheugenverlies. Mensen kunnen te maken krijgen met desoriëntatie in tijd en plaats, hebben moeite met taal en spraak, of herkennen geluiden en voorwerpen niet meer. Daarnaast kunnen deze symptomen het interpreteren van neuropsychologisch onderzoek bemoeilijken, waardoor het vaststellen van de juiste diagnose nóg ingewikkelder is. Waar sommigen jarenlang op dezelfde manier hun leven kunnen leiden, gaan anderen snel achteruit. Goede zorg op basis van de juiste diagnose is dus essentieel.
De inzet van AI kan hulp bieden
Onderzoekers Lianne Reus en Colin Groot (Amsterdam UMC en Alzheimercentrum Nederland) willen een onderzoek opzetten om dementie diagnoses te verbeteren. Ze werken aan een AI-model dat patronen herkent in enorme hoeveelheden data uit verschillende soorten dementie-onderzoek.
Ze combineren informatie afkomstig van hersenscans, hersenvocht, genetica en epigenetica in één grote databank. Met behulp van een geavanceerde AI-methode – de zogeheten ‘Convolutional Neural Networks’ - zoeken ze daarin naar patronen die passen bij een specifieke vorm van dementie.
Het model wordt getraind met gegevens die uit het Amsterdam Dementie Cohort, de database achter Alzheimercentrum Amsterdam. Lianne Reus heeft al eerder data van dit cohort gebruikt voor het toepassen van epigenetische analyses.